Zuhaitz berezia
Zuhaitz Bereziak guztion ondarea dira, donostiarrok dugun aberastasun bizi handia, eta guztion artean zaindu behar ditugu, bizi garen ingurunea beren izaerarekin eta berezitasunarekin aberasten jarrai dezaten.
Enbor bikoitzeko sekuoia handi horrek urmaeleko belardiaren multzo eszenikoa osatzen du, Libanoko zedro eta Lawson altzifreekin batera. 1864an lorategia diseinatu zuen Pierre Ducasse lorezain paisajistak emandako jarraibideen arabera landatutako zuhaitza da, ehun urtekoa. Donostiara iritsi zen eta ezagutzen den lehen sekuoia da, inork gutxik ezagutzen zuen espezie exotiko urria, hirira Bailen eta Ducasse dukeen espiritu ilustratuak ekarritakoa.
Sekuoia handientsu hori zuhaitz handia da, enborrak ia 5 metroko perimetroa du, eta adaburuak, 11 metrotik gorako diametroa; egoera onean dago, inoiz bere hazkunde naturala aldatu zuten inausketak jasan zituen arren, egitura orekatua du.
Banaketa
Sequoia generoko espezie bakarra da ezaugarri hau duena: sempervirens hitzak 'beti berde' edo 'betierekoa' esan nahi du, bere izaera iraunkorra eta bizitza-luzera aipatzearren, milurtekoa gainditzera irits daiteke-eta.
AEBetako mendebaldekoa da (Kaliforniako iparraldea eta Oregongo hegoaldea), nahiko hezeak diren eremu menditsuetan. Sekuoia gorriak taldeka hazten dira, haize gogor eta izozteetatik babestuta egoteko. 1843an sartu ziren Europan, eta gaur egun ezaguna da Europako parkeetan, apaindura balio handia duelako.
Deskribapena
Planetako izaki bizidun altuena da, 100 metroko altuerara irits daiteke (altuenak 115 metroko garaiera du), nahiz eta hazkunde motelekoa izan; beraz, oso gutxitan ikusiko dira tamaina handiko aleak bere habitat naturaletik kanpo. Enborra zuzena eta zilindrikoa du, eta adar horizontalak pixka bat beherantz makurtuta daude.
Azal lodiak, lurraren gaineko altueretan hasten den hostotzarekin batera, ondo babesten dute suak eta intsektuek eragindako kalteetatik, eta horrek sekuoien bizitza-luzerari laguntzen dio.
Erabilerak
Antzina eraikuntzan erabili zen; gaur egun, ebanisterian erabiltzen da, kalitate handikoa delako eta kolore deigarria duelako.
Sekuoia gorri zaharrenak 3.200 urte inguru ditu; beste askok 600 urte baino gehiago dituzte. Zur gorriko hiru zuhaitz espezieetako bat da. Garai batean eraikuntzan erabiltzen zen; gaur egun ebanisterian erabiltzen da, kalitate handia eta kolore deigarria dituelako.
Europako altuenak San Ildefonso Granjako Errege Jauregiko lorategietan daude (Segovia). Ezagutzen den sekuoia gorri altuenak (Hiperion) 115,6 metroko altuera du, eta Redwood National and State Parken dago, ezagutzen diren handienetako beste batzuekin batera.
"Sekuoia" izena txerokee buruzagi bat (Sequoyah) zor zaio; tribu hori, bitxia bada ere, ez zen inoiz bizi izan zuhaitz horien banaketa naturaleko eremuan.
Ekologia
Bere egituraren itxura deigarria da: sustrai beretik hainbat enbor hazten dira, independenteak, baina elkarrengandik oso hurbil ; horrela, bat kaltetuz gero, gainerakoak bereiz garatuko lirateke, behar duen enborrari izerdia emanez. Hezetasun handia behar dute, baina hotza ez dute gustuko. Sekuoiak ugaztun, txori, narrasti eta anfibio askorentzako habitata dira.
Jatorria
Ipar Amerika
